İdea

Kemal’in Absürt Kâbusu: Kimlik Krizi ve Suçluluk

“İdea” filminin temel anlatı gücü, başkahraman Kemal’in anlamlandıramadığı bir suçla itham edilerek başlayan ve giderek büyüyen absürt kâbusunda yatıyor. Kemal, karanlık bir iş insanına ait villada bekçilik yapan, şehir yaşamından izole, sıradan bir figürdür. Bu izolasyon ve sıradanlık, onun başına gelen olayların rastgeleliğini ve adaletsizliğini daha da vurgular.

Otobüste bulduğu ve kapağında “İdea” yazan isimsiz kitap, Kemal’in hayatının tersine dönmesine neden olan bir tür Pandora’nın kutusu işlevi görür. Kitap, somut bir içerikten ziyade, bir fikrin, bir düşüncenin kendisi gibi davranır ve Kemal’i, devlet-birey ilişkisinin en akıldışı boyutlarına sürükler. Açıklanmayan bir suçtan tutuklanması ve gizli bir örgütün lideri olarak muamele görmesi, Pirselimoğlu’nun sinemasındaki bürokratik paranoyanın ve varoluşsal saçmalığın zirveye çıktığı noktadır.

Bu durum, Kemal’in pasif bir şekilde yeniden varoluş kazanma gayretini beraberinde getirir. O artık kendi iradesiyle değil, sistemin ona atadığı “yeni bir kimlikle” var olmak zorundadır. Eleştirmenlerin de belirttiği gibi, film, “suçsuz suçluluğun yeni bir düzenini” oluşturarak, izleyiciye bireyin otorite karşısındaki gücünün ne kadar beyhude olduğunu gösterir. Kemal’in hikayesi, günümüz toplumlarında hızla damgalanma ve hedef haline gelme korkusunun güçlü bir alegorisidir.

 Tayfun Pirselimoğlu Sinemasının Özgün Dili ve Metaforları

Yönetmen Tayfun Pirselimoğlu, “İdea” ile kariyerinde sıklıkla ele aldığı “yerinden edilme” ve “yabancılaşma” temalarına geri dönüyor, ancak bunu post-modern bir gerilim diliyle yapıyor. Filmin atmosferi, tıpkı önceki filmlerinde olduğu gibi, mekânın ağırlığını ve zamanın izlerini yoğun bir şekilde taşıyor. Karanlık, ıssız villalar ve tekinsiz şehirler, Kemal’in yaşadığı iç karartıcı ruh halinin güçlü birer metaforu olarak işliyor.

Pirselimoğlu, kurguyu ve anlatımı, doğrusal gerçeklik algısını kıracak şekilde kullanmasıyla tanınır. “İdea” da, bu kurgusal cesareti sürdürerek izleyiciyi, düşünce dalgaları ve bilinçaltı yolculukları arasına davet ediyor. Kitabın sadece dokunmayla bulaşan bir “hastalık” gibi tasvir edilmesi, filmin manevi güçten ve anlayıştan yoksunluğa dair yaptığı sembolik göndermeleri derinleştiriyor.

Film, aynı zamanda politik alt metinler içerir. Kemal’in başına gelenler, sistemin absürt ve akıldışı doğasına dair bir eleştiri taşırken, yönetmen bu eleştiriyi güvenli politik metaforlar kullanarak gerçekleştiriyor. Bu durum, filmi sadece bireysel bir trajediden çıkarıp, içinde yaşadığımız delilik tarafından ele geçirilmiş bir toplumun yansımasına dönüştürüyor.

 Güçlü Oyuncu Kadrosu: Gerilimin Yüzleri

“İdea”nın yoğun gerilim atmosferi, kadrosundaki yetenekli oyuncuların minimalist ve etkileyici performanslarıyla perçinleniyor. Pirselimoğlu’nun filmlerinde sıklıkla görülen, az konuşan ancak güçlü varlıklarıyla öne çıkan karakterler, bu filmde de anlatının temel direği oluyor.

• Hayrullah Tarhan Karagöz (Kemal): Başrol Kemal’e hayat veren Karagöz, sıradan bir bekçiden, sistemin kurbanı olan bir **“gizli lider”**e dönüşümün şaşkınlığını, çaresizliğini ve yalnızlığını derinlemesine yansıtıyor. Karagöz’ün performansı, Kemal’in absürt kaderini izleyiciye hissettiren en önemli unsurdur.
• Nalan Kuruçim ve Ercan Kesal: Türk sinemasının deneyimli ve saygın isimleri olan Nalan Kuruçim ve Ercan Kesal, filmin gizemli ve tekinsiz atmosferini besleyen kilit rollerde yer alıyor. Özellikle Ercan Kesal’ın Pirselimoğlu filmlerindeki otoriter ve gizemli figürleri canlandırmadaki başarısı, **“İdea”**nın gerilimini artırıyor. Kuruçim ve Kesal gibi isimlerin varlığı, filmin sanatsal kalitesini ve seyirci nezdindeki güvenilirliğini pekiştiriyor.
• Jale Arıkan ve Diğerleri: Kadroda yer alan Jale Arıkan gibi usta isimler, Kemal’in kâbusunda karşılaştığı bürokratik, soğuk ve yabancılaşmış figürleri canlandırarak, hikayenin distopik ve soyut yönünü somutlaştırıyorlar.

“İdea”, Tayfun Pirselimoğlu’ndan beklenen karanlık, düşündürücü ve politik göndermelerle dolu bir gerilim filmi olarak 28 Kasım 2025’te vizyona giriyor. Film, izleyiciyi sadece bir suç hikayesiyle değil, aynı zamanda kimlik, adalet ve varoluşun saçmalığı üzerine derin bir sorgulamayla baş başa bırakmayı amaçlıyor.