Çağrı

• Vizyon Tarihi: 29 Temmuz 1976 (Orijinal), 15 Nisan 2022 (4K Versiyon)
• Film Kategorisi: Biyografik, Dram, Epik, Tarih
• Yönetmen: Moustapha Akkad
• Senarist: H.A.L. Craig, Tewfik El-Hakim
• Yapımcı: Moustapha Akkad
• Oyuncular: Anthony Quinn, Irène Papas, Michael Ansara, Johnny Sekka, Michael Forest, Damien Thomas
• Ülkesi: Lübnan, Libya, Kuveyt, Fas, Birleşik Krallık
• Platformlar: Sinema, Blu-ray, DVD, Çeşitli Dijital Platformlar

Çağrı (The Message): İslam’ın Doğuşunu Anlatan Ölümsüz Destan

Sinema tarihinde bazı filmler vardır ki, sadece bir hikaye anlatmakla kalmaz, aynı zamanda bir medeniyetin doğuşuna, bir inancın yayılışına ve insanlık tarihinin en önemli dönüm noktalarından birine ışık tutar. Suriyeli yönetmen Mustafa Akkad’ın hayatını adadığı başyapıtı “Çağrı” (The Message), tam da böyle bir filmdir. 1976 yılında, sayısız zorluk ve engellemeye rağmen çekilen bu epik yapım, İslam’ın doğuşunu ve Hz. Muhammed’in (S.A.V.) mesajını Batı dünyasına ve yeni nesillere anlatma misyonunu üstlenmiştir. 45 yıl sonra 4K teknolojisiyle restore edilerek yeniden sinemalarda gösterime girmesi, filmin ölümsüzlüğünün ve evrensel mesajının en büyük kanıtıdır. Bu yazımızda, “Çağrı” filmini tüm yönleriyle ele alacak, yapım sürecindeki inanılmaz mücadelelerden oyuncu performanslarına kadar derin bir yolculuğa çıkacağız.

Filmin Konusu: Karanlıktan Aydınlığa Bir Yolculuk

Film, 6. yüzyıl Arabistanı’nda, tarihin “Cahiliye Devri” olarak adlandırdığı bir dönemde başlar. Mekke, adaletsizliğin, putperestliğin, köleliğin ve ahlaki çöküşün hüküm sürdüğü bir şehirdir. Bu karanlık tablonun ortasında, Hira Dağı’nda ilahi bir mesajla şereflendirilen Hz. Muhammed, insanları tek bir Allah’a inanmaya, adalete, eşitliğe ve merhamete davet eder. Film, bu ilahi “Çağrı”nın Mekke’nin güçlü ve zalim yöneticileri tarafından nasıl karşılandığını, ilk Müslümanların gördüğü zulmü ve işkenceleri etkileyici bir dille anlatır.

İslam’a saygının bir gereği olarak filmde Hz. Muhammed’in yüzü hiçbir sahnede gösterilmez. Olaylar, amcası Hz. Hamza, ilk müezzin Hz. Bilal-i Habeşi ve azılı düşmanı Ebu Süfyan gibi kilit karakterlerin gözünden aktarılır. Bu anlatım tekniği, izleyicinin hayal gücünü kullanarak peygamberin varlığını ve etkisini daha derinden hissetmesini sağlar. Film, Müslümanların Mekke’den Medine’ye hicretini, inançları uğruna verdikleri ilk büyük savaşlar olan Bedir ve Uhud’u ve en nihayetinde İslam’ın Arap Yarımadası’na yayılarak kalpleri fethedişini destansı bir sinematografiyle gözler önüne serer.

Bir Başyapıtın Zorlu Doğuş Hikayesi

Mustafa Akkad’ın “Çağrı” projesi, en başından itibaren büyük engellerle karşılaştı. Amacı, İslam’ı ve peygamberini yanlış tanıyan Batı dünyasına doğru bir kaynak sunmaktı. Ancak bu niyet bile projenin finansman bulmasını zorlaştırdı. Yıllar süren çabaların ardından Kuveyt, Libya ve Fas gibi ülkelerden destek almayı başardı. Akkad, filmin hem Batı’ya hem de Doğu’ya hitap edebilmesi için eşi benzeri görülmemiş bir yönteme başvurdu: Filmi, biri Hollywood yıldızlarından oluşan İngilizce, diğeri ise Arap dünyasının tanınmış aktörlerinden oluşan Arapça olmak üzere iki farklı kadroyla aynı anda, aynı setlerde çekti. Her sahne önce İngilizce, ardından Arapça olarak tekrarlandı.

Çekimler Fas’ta başladıktan altı ay sonra, Suudi Arabistan’dan gelen siyasi baskılar sonucu Fas hükümeti çekim iznini iptal etti. Tüm set, ekipmanlar ve devasa kadro ortada kalmıştı. Projenin iptal olmanın eşiğine geldiği bu umutsuz anda, Libya lideri Muammer Kaddafi devreye girerek Akkad’a ülkesinin kapılarını açtı ve filmin tamamlanmasını sağladı. Bu zorlu süreç, Akkad’ın vizyonuna olan sarsılmaz inancının bir sonucudur.

İkonikleşen Karakterler ve Unutulmaz Oyuncu Performansları

“Çağrı” filminin başarısındaki en büyük paylardan biri de şüphesiz oyuncu kadrosu ve onların unutulmaz performanslarıdır.

• Anthony Quinn (Hz. Hamza): Hollywood’un dev ismi Anthony Quinn, “Allah’ın Aslanı” lakaplı cesur ve karizmatik Hz. Hamza karakterine hayat vermiştir. Quinn’in güçlü duruşu, inancını haykırdığı sahneler ve Uhud Savaşı’ndaki kahramanlığı, sinema tarihinin en ikonik performanslarından biri olarak kabul edilir. Quinn, bu rolle İslam dünyasının da büyük sevgisini kazanmıştır.

• Irène Papas (Hind): Yunan aktris Irène Papas, Mekke’nin güçlü kadınlarından ve Müslümanların en azılı düşmanlarından Hind bint Utbe rolünde adeta devleşir. Babasının ve kardeşinin Bedir Savaşı’nda öldürülmesinin ardından intikam yemini eden Hind’in nefret dolu bakışları ve Hz. Hamza ile olan trajik bağlantısı, filmin en gerilim dolu anlarını oluşturur. Papas’ın performansı, karakterin içindeki nefreti ve gücü izleyiciye birebir geçirir.

• Michael Ansara (Ebu Süfyan): Suriye asıllı Amerikalı aktör Michael Ansara, Mekke’nin lideri ve İslam’ın yayılmasını engellemeye çalışan Ebu Süfyan’ı canlandırır. Ansara, karakterin kurnazlığını, gücünü ve zamanla yaşadığı dönüşümü ustalıkla yansıtır.

• Johnny Sekka (Hz. Bilal-i Habeşi): Kölelikten kurtulup İslam’la özgürleşen ve ilk ezanı okuma şerefine nail olan Hz. Bilal rolündeki Johnny Sekka, filmin vicdanını temsil eder. Özellikle Kâbe’nin üzerinde okuduğu ilk ezan sahnesi, filmin en dokunaklı ve unutulmaz anlarından biridir.

Teknik Başarı ve Evrensel Miras

Mustafa Akkad, sadece bir hikaye anlatmakla kalmamış, aynı zamanda teknik açıdan da kusursuz bir iş çıkarmıştır. Geniş çöl manzaraları, binlerce figüranın yer aldığı savaş sahneleri ve dönemin Mekke’sini yansıtan set tasarımları, filmin epik atmosferini güçlendirir. Ünlü besteci Maurice Jarre tarafından yapılan film müzikleri ise en az filmin kendisi kadar efsaneleşmiştir. Özellikle ana tema müziği, duyulduğu anda “Çağrı”yı akla getiren, filmin ruhuyla bütünleşmiş bir başyapıttır.

“Çağrı”, bir filmden çok daha fazlasıdır. Milyonlarca insan için İslam’ın doğuşuna dair görsel bir kaynak, bir tebliğ aracı ve bir ilham kaynağı olmuştur. Mustafa Akkad’ın 2005 yılında Ürdün’de gerçekleşen bir terör saldırısında hayatını kaybetmesi, filmin barış ve anlayış mesajıyla acı bir tezat oluşturur. Ancak onun mirası, bu ölümsüz eserde yaşamaya devam etmektedir. “Çağrı”, inanç, adalet, fedakarlık ve insanlığın karanlıktan aydınlığa çıkma mücadelesinin evrensel öyküsüdür ve bu özellikleriyle daha nice nesiller tarafından izlenmeye devam edecektir.